İçeriğe atla

Vikigezgin:Yasadışı faaliyetler politikası

Vikigezgin sitesinden
(Vikigezgin:YFP sayfasından yönlendirildi)

Gittikleri yerlerde, gezginler tesadüfen veya isteyerek yasadışı faaliyetlerle karşılaşabilir ve/veya bu faaliyetlere katılabilir. Vikigezgin, bu tür olayların ilgili bölgede gerçekleşmediğini iddia edemez. Vikigezgin yazılarında, eğer bu bilgi gezgine faydalı olacaksa, yasadışı faaliyetlerden bahsedilmesi gerekir.

Bu politikada, gezi yazılarında herhangi bir bölgedeki yerel yasalara, yönetmeliklere ve ev kurallarına dair bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Gezi yazılarında şunlar hakkında tavsiye verilemez:

  • Vergileri, transit ücretleri, tarifeleri, sigorta ücretlerini veya herhangi bir yasal ya da karşılıklı rızaya dayanan diğer ödemeleri ödememek
  • Yerel yasalara aykırı olan alkol, narkotik eşyalar ile ilaçlar, silahlar, tehlike altındaki hayvanlar ve diğer şeylerin elde edilmesi, sağlanması, kullanılması ve taşınması
  • Karaborsadan mal almak veya hizmet sağlamak
  • Polisi, göçmenlik bürosu görevlilerini veya diğer yetkilileri kandırma veya bu kişilerden kaçma/kurtulma
  • Yerel yasalara göre izinsiz giriş yapmak, göç etmek veya sınırı geçmek

Gezginlerin karşılaşabileceği yasadışı faaliyetler

[değiştir]

Eğer gezginin gittiği yerde yasadışı faaliyetlerle karşılaşma ihtimali varsa ve bu faaliyetleri bilmesi onun için yararlı olacaksa, bu bilginin bölgenin gezi kılavuzunda "Anlayın" veya "Güvenli kalın" bölümlerinde veya konuyla ilgili alt başlıkta bulunması gerekir (Örneğin "Gezmek" bölümünde taksilerin dolandırıcılıklarından, "Yemek" bölümünde ise nesli tükenmekte olan hayvanların yemek olarak satıldığına dair bilgi verilebilir.) Diğer örnekler:

  • Gezginin yerel yasaları bilmemesinden kaynaklanan dolandırıcılıklar, bu dolandırıcılıklardan nasıl kaçınılacağı ve bu dolandırıcılıklarla nasıl mücadele edileceği.
  • Gezginin çeşitli suçlar (örneğin kapkaççılık, darp, dikkatsiz taşıt kullanımı gibi) ile karşılaşma olasılığının yüksek olduğu bölgeler.
  • Uyuşturucu ticareti ve diğer yasadışı ürünlerin satışlarının yüksek olduğu bölgeler.

Yasadışı faaliyetler hakkındaki bilgileri gezi yazılarına eklemek konusunda, temel kural geçerlidir: Eğer gezgin için yararlı olacaksa, bu bilgiyi verin.


Gezginlerin katılabileceği yasadışı faaliyetler

[değiştir]

Gezginler, yerel yasaları bilmedikleri için yasadışı faaliyetlere farkında olmadan katılabilecekleri gibi, gezginlerin bu tür faaliyetlere kendi istekleriyle katılmaları da mümkündür. Bu nedenle, gezi yazılarında gezginlere, bu tür faaliyetlerin cezası belirtilmelidir. Bu yasadışı faaliyetlere örnekler:

  • Bazı suçlara diğer ülkelerden daha ağır cezalar veren ülkeler: Örneğin cebinde uyuşturucu bulundurma cezasının uzun süreli hapis veya ölüm olduğu, ufak suçlara dayak gibi fiziksel cezaların verildiği ülkeler gibi.
  • Bazı ülkelerde kabul edilebilir ve yasal olan, ancak bazı ülkelerde yasadışı olan davranışlar: Alkol tüketimi, eşcinsellik, fuhuş, bıçak ve diğer bazı objelerin taşınması, ifade özgürlüğü, yerel kıyafet standartlarına uyulmaması gibi. Başka bir örnek olarak, koka makalesi örnek verilebilir, bu makale, birçok ülkede yasaklı olan ama kimi ülkelerde kullanımı serbest bir maddeyi anlatmaktadır.
  • Bazı insan gruplarına özel kısıtlamalar getiren ülkeler: Örneğin Suudi Arabistan'da 2017 yılına kadar kadınların araba kullanması yasaktı.
  • Gezginin yerel ekonomiyle bağlantısını kesen ülkeler: Örneğin zorunlu döviz sertifikaları satın alınması, normal veya yabancı para kullanımına ilişkin cezalar, karaborsada para takası cezası gibi cezaları olan ülkeler.
  • Polisin ve kamu yolsuzluğunun yüksek olduğu ülkeler: Örneğin, gezginin bir görevlinin rüşvet isteyip istemediğini anlamak için kullanabileceği belirli ifadeleri veya işaretleri, rüşvetin gerekli mi yoksa bir aldatmaca mı olduğu hakkındaki bilgilerle birlikte belirtmek faydalı olacaktır.
  • Ziyaretin kısıtlandığı ülkeler: Çeşitli sebeplerle, örneğin ticari ambargolar ya da askerî çatışmalar sebebiyle bazı ülkelerin vatandaşlarının mevzubahis ülkeyi ziyaret etmesi yasadışı olabilir.
  • Siyasi nedenlerle gezginin girişinin yasaklanabileceği veya cezalandırılabileceği durumlar. (ayrıca bkz. vize sorunu)
  • Konuma özgü suçlar: Gezgin, başkaları tarafından yasadışı faaliyetleri gerçekleştirmeye teşvik edilebilir veya kandırılabilir: Giza Piramidi'ne tırmanma, Gävle keçilerine zarar verme gibi.
  • Yasadışı faaliyetlerin, insanların bir bölgeyi ziyaret etme amacının önemli ve ayrılmaz bir parçası olduğu yerler: Örneğin uyuşturucu tedarikiyle ünlü yerler gibi. (Seks turizmi ile ilgili özel durum için bkz. Vikigezgin:Seks turizmi politikası)

Gezi yazıları bu tür suçları ve tehlikelerini anlatırken oldukça ince bir çizgide ilerlemelidir. Suçlar anlatılırken bu faaliyetin suç olduğu ve tehlikeli olduğu vurgulanmalıdır: Örneğin "X faaliyeti yasadışı olduğu gibi, Y sebebiyle de tehlikelidir." gibi.

Güvenliği vurgulama örnekleri:

  • Karaborsada para takası yapmanın tehlikelerini anlatmak, aynı zamanda da dolandırılma veya tutuklanma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtmek ve bu risklerin nasıl en aza indirileceğini anlatmak.
  • Uyuşturucuların açık satıldığı ve gezginlerin sıklıkla yasadışı uyuşturucu kullandığı bölgelerde uyuşturucu tedarikiyle ilgili güvenlik sorunlarını belirtmek.

Son olarak, Vikigezgin yazılarında anlatılan yasadışı faaliyetlerin her zaman güvenliğe odaklanması gerektiği unutulmamalıdır. Gezginlerin bu konuda yaptıkları güvenlik odaklı olmayan aramaların cevapları Vikigezgin yazılarında yer almamalıdır. Örneğin "K bölgesindeki eroin, yasadışı olmasının yanı sıra, sık sık ... gibi tehlikeli katkı maddeleri ile kesilir." kabul edilebilir bir cümledir, çünkü güvenliğe odaklıdır. Ancak, "K bölgesindeki eroin, L bölgesindekinden daha kalitelidir." gibi bir cümle kabul edilemez, çünkü güvenliğe değil, uyuşturucu kalitesine odaklanmıştır.

Ayrıca bakınız

[değiştir]