Vikigezgin tartışma:Çocuk koruma

Resmîyet

Yavaş yavaş gerek kardeş projelerden kopyalayarak, gerekse de kendimiz yazarak politikalarımızı belirlememizin vaktinin geldiğini düşünüyorum. İlk olarak aklıma gelen bu politika oldu, teklif olarak sunuyorum. Bu teklifte üzerine konuşacak bir şey dahi olduğunu düşünmüyorum, direkt olarak aktif kullanıcılara seslenip görüşlerini alalım, sonrasında da politikalaştıralım.--evrifaessa ❯❯❯ talk 06:39, 31 August 2020 (UTC)

• Sesleniş: Ömerbysl, Anerka, BSRF, Zemxer, Can, ToprakM, Basak.--evrifaessa ❯❯❯ talk 06:39, 31 August 2020 (UTC)

Görüşler

• Tartışılacak bir yanı yok. Destekliyorum.--BSRF ^💬 06:47, 31 August 2020 (UTC)
• Destek--Basak (talk) 06:57, 31 August 2020 (UTC)
• Destek --Zemxer (talk) 08:56, 31 August 2020 (UTC)
• Destek --Ömerbysl (talk) 31 August 2020 (UTC)
• Destek --Jelican9 (talk) 11:09, 31 August 2020 (UTC)
• Destek --ToprakM ^✉ 19:12, 31 August 2020 (UTC)

---

• Yorum Temelde desteklemekle birlikte; İngilizce'de legal-reports@wikimedia.org adresinin e-posta olarak verildiğini görüyorum, onu değiştirmekte fayda var. Ek olarak şunları da başlangıca ekleyelim ve o haliyle kabul edelim derim;

"Vikigezgin, çocukların güvenliğine büyük önem verir. Vikigezgin'i çocuklarla uygunsuz ilişki kurmak için kullanan, Vikigezgin dâhilinde veya haricinde çocuklarla uygunsuz ilişkiyi savunan (Örneğin, bu nitelikteki ilişkilerin çocuklar için zararsız olduğunu ifade eden), çocuk pornografisiyle ilgili geçerli yasaları ihlal eden içerikleri yayınlayan, yasadışı bir amaçla 18 yaşın altındaki herhangi birinden kişisel bilgiler talep eden veya kendilerini pedofil olarak tanımlayan Vikigezgin:Kullanıcılar|kullanıcılar]] süresiz olarak Vikigezgin:Engelleme politikası|engellenir]]. Uygun mudur Ömerbysl, Evrifaessa, BSRF, Zemxer, Can, ToprakM, Basak? --Anerka (talk) 19:07, 31 August 2020 (UTC)

"yasadışı bir amaç", "geçerli yasaları ihlal eden" hangi yasa, ne yasası? Bu değişiklikler doğru gelmedi. --ToprakM ^✉ 19:12, 31 August 2020 (UTC)

bu arada evet, bu da önemli. kimin yasası?--evrifaessa ❯❯❯ talk 19:14, 31 August 2020 (UTC)

Ayrıca "uygunsuz ilişki" tabiri de öznel geldi bana. Bunu açıklarsak iyi olur. --ToprakM ^✉ 19:16, 31 August 2020 (UTC)

Vakfın bir uzantısı olduğumuz için Vakfın koşullarından şu yazıyı buraya taşıyorum; Please be aware that you are legally responsible for all of your contributions, edits, and re-use of Wikimedia content under the laws of the United States of America and other applicable laws (which may include the laws where you live or where you view or edit content). Amerika'nın yasaları başta olmak üzere yaşadığınız ve veya değişikliği yaptığınız/görüntülediğiniz yerin yasaları diyor. "Uygunsuz" tabirini nasıl açabileceğimize emin değilim ama.--Anerka (talk) 19:33, 31 August 2020 (UTC)

• • Uygundur.--Can (talk) 19:11, 31 August 2020 (UTC)
  • Anerka, benim için uygundur. Gerekli değişiklikleri yapabilirsin, itiraz olacağını sanmıyorum ama olursa geri alınır. Kuluçkadan çıkınca politika özeti (ceviz kabuğu şablonu olarak biliyoruz kendisini) şablonunu oluşturacaktım, oraya kısa bir özet ekleyecektim ama şu an o şablonu oluşturamadığımızdan o kutuyu da ekleyemiyorum.--evrifaessa ❯❯❯ talk 19:13, 31 August 2020 (UTC)

E-posta'yı değiştirdim, kalan metne şimdilik dokunmadım. Yukarıdaki çekince yok oluyor mu bakalım bir :) Yasa konusu sorunlu görünüyorsa şimdilik rafa kaldırılabilir, benim açımdan sorun yok. --Anerka (talk) 19:52, 31 August 2020 (UTC)

Bu haliyle bence de uygundur. --ToprakM ^✉ 06:18, 6 September 2020 (UTC)

---

• Bu hâli herkese göre uygunsa politikayı 7 Eylül 2020 tarihi saat 12.00 (UTC) itibarıyla resmî politika kabul edeceğimizi ilan ediyorum. İtirazı olan varsa bu süre dahilinde yazabilir.--evrifaessa ❯❯❯ talk 08:08, 6 September 2020 (UTC)

---

aşağıdaki ikinci teklife gelen itirazları göz önünde bulundurarak ilk teklifte sorun görülmüyorsa bu değişikliğin yapılmasını takiben 48 saat sonra resmî politika olarak sayacağımızı bildirmek istiyorum. itirazınız varsa bu süre içinde belirtebilirsiniz.--evrifaessa ❯❯❯ talk 08:03, 24 October 2020 (UTC)

ömerbysl'ın önerisi

Yukarıki yazıdan revize ettiğim politika önerim: "Vikigezgin, çocukların güvenliğine büyük önem verir. Vikigezgin'i çocuklarla cinsel ilişki kurma hedefi olan ve bunun için kullanan, Vikigezgin dâhilinde veya haricinde çocuklarla cinsel ilişkiyi savunan (Örneğin, bu nitelikteki ilişkilerin çocuklar için zararsız olduğunu ifade eden), çocuk pornografisiyle ilgili uluslararası yasaları ihlal eden içerikleri yayınlayan, 16 yaşın altındaki herhangi birinden kişisel bilgiler talep eden ve/veya kendilerini (açıktan ya da gizli) pedofil olarak tanımlayan kullanıcılar süresiz olarak engellenir. Nasıl? Ömerbysl (talk) 04:33, 6 September 2020 (UTC)

Yukarıdakine göre radikal bir değişiklik göremedim. Ayrıca 16 yaş değil, 18 yaşın altındaki her birey çocuktur. Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Çocuk Haklarına Dair Sözleşmenin ilk maddesi der ki; "Bu Sözleşme uyarınca çocuğa uygulanabilecek olan kanuna göre daha erken yaşta reşit olma durumu hariç, onsekiz yaşına kadar her insan çocuk sayılır."--evrifaessa ❯❯❯ talk 08:05, 6 September 2020 (UTC)

Zaten amacım muğlak anlamları gidermekti. Ha bir de, BM yasasındaki yaş konusu kesin olsa da, katılsam da, örneğin ülkemizde kişi 16 yaşına gelince işte resmi olarak çalışabiliyor, belirli şartlar altında nikahlanabiliyor da. Tabii ki kasıtlı bir amacım yok. Sadece 16 yaşında bir insanın 'çocuk' kategorisinde ele alınması ile ilgili şüphelerim vardı. Ömerbysl (talk) 08:23, 6 September 2020 (UTC)

Avukat değilim, hukuki bilgim de İnternet'ten okuduklarımla sınırlıdır, ama sözleşmenin taraflarından birinin de Türkiye Cumhuriyeti olduğunu söyleyebilirim. Belki Justinianus aydınlatmak ister bizleri.--evrifaessa ❯❯❯ talk 08:27, 6 September 2020 (UTC)

O halde türkçe wiki'ler olarak T.C. devletinin yasalarına paralel hareket ediyorsak, o halde yerel yasaya öncelik tanımalıyız, gibime geliyor. (sadece yaş konusu değil tabi.) Ömerbysl (talk) 08:39, 6 September 2020 (UTC)

Hayır. Wikimedia Vakfı'nın hiçbir projesi Türkiye Cumhuriyeti'nin yasalarına bağlı değil; ve hiçbir yerde de ne Türkiye'ye, ne de başka bir devlete içerik konusunda bağımlı değiliz, evrensel bir projeyiz. Türkçe'nin genel olarak T.C.'de konuşulması bir şey değiştirmiyor. Bu yüzden herhangi bir WMF projesi altında Türkiye yasalarına göre hareket etmeyeceğiz.--evrifaessa ❯❯❯ talk 08:56, 6 September 2020 (UTC)

---

Bu akşam ya da yarın yaş ve Wikimedia Vakfı'nın kimin yasalarına göre hareket ettiği konusunda Kullanım Şartları paralelinde bir açıklama yapacağım. O zaman kafamızda daha çok şey şekillenecek büyük ihtimal.--evrifaessa ❯❯❯ talk 09:10, 6 September 2020 (UTC)

Kullanım şartlarıyla birlikte User:Evrifaessa tarafından yapılacak genel bir değerlendirmeyi bekliyorum ancak konunun çözüme kavuşması için şart olduğunu da düşünmüyorum :) Şöyle açıklayayım; örneğin Vikipedi'de 3 geri dönüş kuralının ihlalinden kullanıcı engelleniyor, bu kuralın yürürlüğe konmuş olması ve 3 gibi bir sayının belirlenmiş olması tamamen topluluk inisiyatifinde alınmış bir karar. Bu yaş meselesi için de aynı şey geçerli. Yasaları kapsamak gerekli tabii konu hassas ama üstüne çıkmak bizim tasarrufumuzda. Burada mesele Türkiye'nin mi Amerika'nın mı ya da başka bir ülkenin mi yasalarına uymak zorunda olduğumuz değil bizim engel tanımında kaç yaşı dikkate almak istediğimiz. Birisi bunu 10'a indirmeye çalışırsa tabii ki itiraz ederim ama kapsayıcı olduğumuz sürece yukarı çekilebilir. Ek olarak Türkiye'de çalışmaya 16 yaşında başlayabilseniz de 18 oy kullanma yaşı, ehliyet yaşı, dışarda alkol satın alma yaşı, kendi kendinize evlenebilme yaşı vb. Yasadan bağımsız olarak yaş konusunun minumum 18 yaş olarak kalması gerektiğine inanıyorum. --Anerka (talk) 10:12, 6 September 2020 (UTC)

• Evrifaessa seslendiği için bir uğramak istedim, biraz geç kaldığım için affınıza sığınıyorum sevgili gezginler :). 18 yaş birçok ülke tarafından yetişkinlik yaş sınırı olarak kabul ediliyor. Bu yaşın seçilmesinde bireylerin fiziksel ve ruhsal gelişimleri önemli bir kriter olarak görülüyor. Wikimedia projeleri ABD menşeili olduğu için ağırlıklı olarak politikaları da ABD yasalarından temelini alıyor. ABD'de de genel yetişkinlik yaşı 18 olmakla birlikte, bazı işlemler için 21 yaş limiti var (mesela alkol kullanmak gibi). Türkiye'deki sınır da yine 18. Yerel, bölgesel ya da uluslararası yasal metinlerden bağımsız olarak düşünüldüğünde, yetişkinlik yaşı olarak bireylerin fiziksel ve ruhsal gelişim düzeylerini hesaba katarak yapılacak bir tespit bence daha faydalı olacaktır. Bu anlamda, birçok bilimsel araştırmaya göre de ideal olarak tanımlanan 18 yaşın politikalarımız açısından doğru tercih olduğu düşüncesindeyim.

Yukarıda bir iki kullanıcımız metindeki ifadelerin muğlaklığına vurgu yapmış, ben de bu konudaki ifadelere katıldığımı ifade etmek istiyorum. "Çocuğa yönelik uygunsuz davranış" izahı gerektiren bir ifade, zira neyin uygun, neyin uygunsuz olduğu öznel bir yoruma tâbidir ve bunun uygulaması sorun yaratabilir. Yasadışılık konusunda ise naçizane şöyle düşünüyorum: herhangi bir ülkedeki herhangi bir Viki projesi vasıtasıyla o ülkenin yasalarına göre suç olan bir hareket gerçekleştiriliyorsa, bu yasadışıdır. Bu nedenle o ülkenin yasaları ile birlikte, Wikimedia ABD menşeili olduğundan ABD hukukuna göre sorumluluk vardır (ABD hukukuna göre de suç ise). Bu nedenle ilgili ülkelerin mevzuatlarına dikkat edilmesi gerekmekte. Aksi takdirde hukuki sorumluluk söz konusu olur ki, zamanında Türkiye'deki Wikimedia gönüllüleri bundan dolayı sorun yaşadılar, mesela Vikipedi'ye yıllarca girilemedi.

"...Vikigezgin'i çocuklarla cinsel ilişki kurma hedefi olan ve bunun için kullanan, Vikigezgin dâhilinde veya haricinde çocuklarla cinsel ilişkiyi savunan..." ifadesindeki "cinsel ilişki" kavramının, çocuk koruma politikasının özünü sınırladığını düşünüyorum. Çocukları korumayı yalnızca cinsel çerçeveden düşünmemeliyiz. Çünkü bir çocuk sadece cinsel açıdan tehdit altında olmayabilir; yaşam hakkı, hürriyeti, dini/siyasi görüşleri gibi konularda da korunması gerekebilir. Bu nedenle, uygunsuz ilişki kavramının bir önceki cümlemde belirttiğim konuları da kapsar şekilde tanımlanarak politikada yer alması gerektiğini düşünüyorum. Herkese kolaylıklar ve esenlikler dilerim. Justinianus (talk) 16:50, 6 September 2020 (UTC)

• Karşı Bu metni politika için uygun bulmuyorum. Şuan ki hâli kanımca daha iyidir. --ToprakM ^✉ 17:47, 6 September 2020 (UTC)
• Teşekkürler Justinianus. Pek çok açıdan tartışmayı tamamladın. Bu son paragrafımda belirtmek isterim ki; Benim önerim'deki ifadelerde 'çocuk koruma politikasının özünü sınırladığını' söylüyorsun. Evet, doğru. Ancak Evrifaessa'ya da söylediğim gibi muğlak ifadeleri gidermek önemlidir ve politikamızı çok yönlü ve çok sayıda ifadelerle dile getirmek en sağlıklısı olacaktır. Ben 'X dildeki wiki projeleri o X ülkesinin yasalarına tabi olmalı' gibi saçma bir algıya yol açtığım için özür dilerim. Bir de 'Wikimedia ABD menşeili olduğundan ABD hukukuna göre sorumluluk vardır' cümlesini yüzde yüz geçerli görmüyorum. Çünkü (en basitinden) Vikipedi, kapatıldığında, davası AİHM'de görülmüştü. Bu konuda 'Yerel yasa' vurgusu ne kadar ve ne anlamda ne önem arz ediyorsa, ABD yasaları da ona yakın sayılabilecek derecede önem taşımalı diye düşünüyorum. Ömerbysl (talk) 17:59, 6 September 2020 (UTC)
  • AİHM'e başvurmamız Türkiye'deki üst karar mercii AİHM olduğu için, ve Türkiye AİHM'i dinlediği için.--evrifaessa ❯❯❯ talk 18:03, 6 September 2020 (UTC)

---

Kullanım şartlarımız der ki:

Lütfen Amerika Birleşik Devletleri yasaları ve (yaşadığınız ya da içeriği gördüğünüz veya düzenlediğiniz yerin yasalarını da içerebilecek) diğer geçerli yasalar uyarınca tüm katkılarınız, düzenlemeleriniz ve Wikimedia içeriğini kullanımınızdan yasal olarak sorumlu olduğunuzu unutmayın. Bu, içerik gönderirken dikkatli olmanız gerektiği anlamına gelir. Bu sorumluluk ışığında, neleri gönderemeyeceğiniz konusunda bazı kurallarımız bulunmaktadır ve bunların çoğu, ya sizin korunmanız ya da sizin gibi diğer kullanıcıların korunması içindir. Lütfen barındırdığımız içeriğin sadece genel bilgi amaçları için olduğunu ve (tıbbi, yasal ya da finansal sorunlar gibi) belirli bir soruda uzman görüşüne ihtiyaç duymanız halinde, lisanslı ya da kalifiye bir profesyonelin yardımına başvurmanız gerektiğini unutmayın. Başka önemli bildirim ve sorumluluk retlerimiz de bulunmaktadır; bu yüzden lütfen işbu Kullanım Koşullarını baştan sona okuyun.

Yine konuyla ilgili olarak kullanım şartlarımızın 4. bölümünün "Başkalarının Gizliliğini İhlal Etme" alt başlığı şunu der:

Başkalarının Gizliliğini İhlal Etme

• Amerika Birleşik Devletleri yasaları ya da (yaşadığınız ya da içeri gördüğünüz veya düzenlediğiniz yerin yasalarına da içerebilecek olan) diğer geçerli yasalar uyarınca başkalarının gizlilik haklarını ihlal etme;
• Taciz, kötüye kullanım, gizlilik ihlali ya da Wikimedia Vakfı tarafından özellikle onaylanmamış olan promosyon veya ticari amaçlarla kişisel olarak tanınmaya yol açacak bilgileri isteme ve
• 18 yaşın altındaki birinden yasa dışı bir amaç için kişisel olarak tanınmaya yol açacak bilgiler isteme veya reşit olmayanların sağlık veya refahına ilişkin herhangi bir geçerli yasayı ihlal etme.

Ve yine konumuzla ilgili olarak kullanım şartlarının "13. Anlaşmazlıklar ve Yargı yetkisi" 13. bölümü (ki bence kimin yasalarına bağlı olduğumuzu açıklayan en iyi bölüm şunu der:

Sizinle ilgili hiçbir ciddi anlaşmazlık doğmamasını umuyoruz fakat bir anlaşmazlığın olması durumunda Proje veya Proje sürümleri ve Wikimedia Vakfı tarafından sağlanan anlaşmazlık çözüm süreçleri veya mekanizmaları yoluyla çözüm aramanızı destekliyoruz. Eğer tarafımıza bir dava veya yasal işlem başlatmak isterseniz, bunun sadece San Francisco County, California’da bir eyalet mahkemesi veya federal mahkemede görülmesini kabul edersiniz. Ayrıca California eyaleti yasalarının ve de uygulanabildiği ölçüde Amerika Birleşik Devletleri yasalarının bu Kullanım Koşulları’nda geçerli olacağını, sizinle aramızda doğabilecek herhangi bir yasal işlemde (kanunlar ihtilafına dair kuralları dikkate almaksızın) San Francisco County, California’da bulunan mahkemelerin yargı yetkisine tabi olmayı ve uygun yargı yeri olduğunu kabul ediyorsunuz.

Yani açık bir şekilde görebiliriz ki eğer buradan biri başka birini dava etmek isterse Kaliforniya yasalarına bağlıyız. Kullanım şartlarında "Türkiye" kelimesi geçmemiş bile.--evrifaessa ❯❯❯ talk 18:13, 6 September 2020 (UTC)

Sonuç

Yapıldı evrifaessa'nın bu değişikliğinde belirtmiş olduğu 48 saatlik süreyi çoktan geçtik. Yeni bir topluluk olarak ilk resmi politikamız hayırlı olsun.--Anerka (talk) 22:08, 30 October 2020 (UTC)